Tel: +902127710145
Online satış: Ayvazonline.com
Takip edin:

Haberler

Ayvaz'la ilgili gelişmeleri takip edin

Kondens Hatlarında Yaşanan Korozyon Sorunları

Kondens Hatlarında Yaşanan Korozyon Sorunları

  • 19.01.2011
  • 12702 Okunma

Küçük santrallerde, otellerde, kurumlarda, çamaşırhanelerde, seralarda, boyahanelerde ve diğer buhar kullanılan işletmelerde istenilen şartlar olmayabilir. Bu yazı, sorunları açıklamaya ve bunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunmaya yönelik olarak kaleme alınmıştır.

Bu makalede yer alan konu başlıklarını şöyle özetleyebiliriz

1.Genel olarak korozyona neden olan şey nedir?
2.Oksijen korozif midir?
3.Oksijen ve karbondioksit buhar sistemlerine nasıl girer?
4.Hangi korozif madde karıncalanmaya neden olur?
5.Kazantaşına neden olan şey nedir?
6.Kazan taşı kazanın çalışmasını nasıl etkiler?
7.Kazantaşı oluşumuna neden olan yabancı maddeler dönüş hattı sistemine nasıl girerler?
8.Su yürümesi nedir ve neden olur?
9.Kazantaşı ve korozyonu gidermenin bazı yolları nedenlerdir?

Elektrik santrallerinde ve büyük endüstriyel enerji santrallerinde mevcut en iyi bilimsel su arıtma tertibatları, kimyasalları ve donanımları bulunur. Fakat daha küçük santrallerde, otellerde, kurumlarda, çamaşırhanelerde, seralarda, boyahanelerde ve diğer buhar kullanılan işletmelerde istenilen şartlar olmayabilir. Bu yazı, sorunları açıklamaya ve bunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunmaya yönelik olarak kaleme alınmıştır.

KOROZYON NEDİR?

Kondens dönüş sistemlerindeki korozyon genelde aşamalı bir şekilde yavaşça gelişir ve kaygı yaratmaz. Fakat hızla gelişen korozyon çok büyük kaygı ve maliyet yaratacak kadar ciddidir. Korozyon normalde karbondioksitin ve/veya oksijenin sistemde çözünmesiyle meydana gelir. Bu iki gazın karışımları, tek başına bunların her birinden çok daha korozif niteliktedir. Bu yazıda yer alan fotoğraflar, korozyonun genel ve ciddi etkilerini göstermektedir.

Kondensteki solüsyonda bulunan karbondioksit, karbonik asit oluşturur. Bunun sonucunda meydana gelen korozyon genellikle metali eriten bir oyma hareketi gösterir.

Oksijen genellikle iki farklı metalin birbirini ittiği, boru sisteminde gerilimlerin olduğu veya başka korozyon yaratan koşulların mevcut olduğu noktalarda ciddi lokal korozyona yol açar.

Oksijenin hızlandırdığı korozyon genellikle bir oyulma olarak kendini gösterir. Oksijenin uzaklaştırılması, korozif aşındırmayı çok düşük bir düzeye indirecektir.

Karbondioksitin ve oksijenin kazan besleme suyunda ve kazan suyunda çözünmüş olarak mevcut olmaları nedeniyle genellikle buhar sistemine girerler. Saf olduğu düşünülen yağmur suyu bile atmosferden topladığı çözünmüş oksijen ve karbondioksiti taşıma eğilimi gösterir. Ham yer altı suyunda çözünmüş karbonatlar, karbondioksiti bir sisteme taşıyacaklardır; hatta karbondioksit açığa çıkaran su arıtma teknikleri bile vardır.

Oksijen sadece besleme suyunda çözünmüş şekilde sisteme taşınmaz, aynı zamanda vakumlu dönüş hatlarındaki sızıntılardan ve atmosfere açılan yerlerden de sisteme giriş yapar. Oksijen ve karbondioksitten kaynaklanan korozyonu önlemenin birçok ve çeşitli yolları vardır. Bunlar arasında besleme suyu ısıtıcılarındaki, hava giderici besleme suyu ısıtıcıları, vent'ler ve kimyasal arıtma yer almaktadır.

KAZAN TAŞI:

Yazıda yer alan kondenstop parçaları üzerindeki kazan taşı birikimini gösteren fotoğraflarda kazan taşı oluşumu görülmektedir. Bu kondenstopların ait olduğu tesislerdeki kazan dönüş hattı boru sisteminin, ventillerin, pompaların veya başka donanımların durumunu aynı durumda olduğunu düşünmek gerekir.

Korozyon örneği 1

Kazan taşının nedeni sert sudur, yani karbonatlarla kalsiyum ve magnezyum sülfatları gibi çözünmüş mineral tuzlar içeren sudur. Yeraltı suyu, topraktan alınan büyük konsantrasyonlarda böyle mineral yabancı maddeler içerir; fakat iç göllerin suyu bile bir buhar tesisi açısından sert sudur. Yumuşatma ve filtreleme süreçlerinden geçen şebeke suyu bile genellikle önemli ölçüde serttir. Teknik açıdan kazanlarda ve dönüş hatlarında oldukça soruna neden olabilecek kadar mineral tuz taşıyan sulardan 'yumuşak' veya 'çok sert değil' şeklinde söz etme eğilimi vardır. Milyonda bir (ppm) ölçeğiyle veya litre başına çözünmüş tuz tanecikleri olarak ölçülen sertlik derecesi kazan taşı birikme oranını belirler. Eğer herhangi bir sertlik varsa, kazanda ve muhtemelen dönüş hatlarında er ya da geç kazan taşı birikecektir.

Kazanda, kazantaşı iki sorun yaratır:

1.Isı transfer randımanının düşmesi - İşletme randımanını düşürür ve maliyetleri artırır. Kazan borularındaki kazan taşı, ısı transfer randımanını bir yıl içinde çok önemli yakıt israfına neden olacak kadar azaltabilir.

2.Kazan borusu hasarı - Bu, kazan taşının yarattığı büyük bir tehlikedir. Kazan taşının ısı transfer randımanını, akışı ve sirkülasyonu öylesine düşürür ki, metal sıcaklıkları aşırı boyuta ulaşır ve bunun sonucunda borularda parçalanma veya kabarcıklanma meydana gelir. Kazanlardaki kazan taşı oluşumu kesinlikle istenmedik bir durumdur.

Sert suyun kazan taşı oluşturma özelliklerine karşı çözüm genellikle basittir, ama yine de çok kompleks bir hal alabilir. Kullanıcıların çoğu, sorunu tatmin edici şekilde çözün Standard kazan kimyasallarını bilmekte ve kullanmaktadır.

Kazan taşı oluşumunu engellemeye yönelik tavsiyeler ve kimyasallar için su arıtma şirketleri ile çalışılmalıdır. Suyun uygun şekilde arıtılmasının kazanlardaki kazan taşının uzaklaştırılması ve buhar sisteminin herhangi bir yerinde ek kazan taşı oluşumunun engellenmesi için yeterli olduğunu gösteren birçok kanıt mevcuttur. Böyle su arıtma hizmetine yapılan yatırım, daha yüksek işletme verimliliği ve bakım işlemlerinin azalması sonucunda kendisini ödeyecektir.

SU YüRüMESİ:

Kazandan buhar hatlarına saf su taşınıyorsa, nasıl oluyor da dönüş hatlarında kazan taşı kalıntıları oluşuyor?' Yanıt, genellikle 'kötü suyun' neden olduğu su yürümesi, köpüklenme, kazan kaynaması ve su yükselmesi şeklinde çeşitli terimlerle ifade edilen bir başka sorundan kaynaklanmaktadır.

Bu şartların bazılarında ve nedenlerinde küçük farklılıklar olabilir, fakat son aşamada sonuç aynıdır. Sisteme sadece saf buhar girdiğinde oluşan kondens saf ve zararsız arıtılmış sudur. Eğer sisteme buharla birlikte karbondioksit ve oksijen gibi gazlar girerse, yukarıda belirtildiği gibi korozyon meydana gelebilir. Kazan suyu yükselerek buhar hatlarına girer ve böylece içerdiği yabancı maddeler de sisteme taşınır. Bu, kondenstoplardaki ve dönüş hatlarındaki kireç taşının kaynağını oluşturur.

Bir kazanın köpüklenmesine genellikle suda çözünmüş katı maddeler, yağ veya aşırı alkalinlilik neden olur. çözünmüş katı maddelerin fazla olması genellikle uygun blöf uygulamaları tarafından kontrol edilebilir. Kazan suyunun doğru arıtılması ve su arıtma uzmanları tarafından tavsiye edilen doğru işletme uygulamaları genellikle sorunun çözümü için yeterli olacaktır.

Kazan suyunun yükselmesi aşırı yüklerden ve dolayısıyla basıncı hızla düşmesinden kaynaklanır. Bazen suyun yükselmesi, kazan kapasitesinin günlük yük için çok küçük olmasından da kaynaklanabilir. Birçok durumda, söz konusu sorun, suyu kontrol eden ve onun sistem içinde ayrıştırmayı sağlayan saflaştırıcıların veya seperatörlerin konulmasıyla çözülebilir.

Korozyon örneği 2

SONUçLAR:
1.Su, doğası itibarıyla asla saf değildir.
2.Saf olmayan su kireç taşına, korozyona ve su yürümesine neden olur.
3.Doğru su arıtma, blöf sistemi, ekipmanlar ve işletim prosedürleri kötü su sorunlarının üstesinden gelecektir.
4.Uygun su arıtma tertibatına yatırılan para randımanın artması, işletme maliyetlerinin ve bakımın azalması sonucunda geri dönecektir.

BUHARLI ISITMA SİSTEMLERİNDE KOROZYON

Buharlı ısıtma sistemlerindeki, sistemin kondens taşıyan kısmındaki korozyon oldukça karmaşık bir sorundur.

Tek başına saf suyun az miktarda demir korozyonu yaratacağı ya da hiç yaratmayacağı kesinlikle saptanmıştır; dolayısıyla, bir ısıtma sisteminde korozyon meydana geldiğinde, bunun nedeninin kondens ile çözünen ve metal yüzeylerle reaksiyona giren malzemelerin varlığından kaynaklandığı açıktır. Oksijen ve karbondioksit kondenste bulunan ana bileşiklerdir; suda oldukça çözünür niteliğe sahip olan bu gazların ikisi de korozyon yaratıcı aksiyondan sorumludurlar. Oksijen ve karbondioksit, bu gazların kazan besleme suyunda ve kazan suyunda mevcut olmaları sonucunda buharlı ısıtma sistemine girebilirler. Azalan basınç altında çalışan buhar ve dönüş sistemlerinde, atmosferik oksijen bu kaynak yoluyla sisteme girebilir. Kazan suyundaki oksijenin giderilmesi oldukça basit bir şey olsa da, genellikle karbonatların oluşması ve bunların daha sonra kazan suyu sıcaklıkları altında parçalanması nedeniyle karbondioksitle baş edilmesi oldukça zor bir prosedürdür.

Oksijen Korozyona Neden Olur

Korozyon örneği 3

Karbondioksit olmadığında ve çözünmüş oksijen mevcut olduğunda, oksijenin korozyon döngüsündeki hızlandırıcı etkisi nedeniyle dönüş hatlarında korozyon meydana gelecektir. Bu durum korozyona neden olabilir, fakat genellikle oyulan alanların oluşması neticesinde lokal aksiyon gelişir. Lokal korozyon, demirin çözeltiye girdiği yerlerde küçük anodik alanların ve metal yüzeyin korunduğu yerlerde daha büyük katodik alanların oluşması sonucunda meydana gelir. Anodik alanların oluşması, farklı metallerin temasından, sisteme cüruf girmesinden veya dişli bağlantılarda olduğu gibi metalde meydana gelen gerilimlerden kaynaklanabilir. Oksijenin bu tip korozyonu hızlandırma etkisi, normalde katodik alanlar üzerinde toplanan koruyucu hidrojen filmiyle birlikte kutupsallığı giderme aksiyonundan kaynaklanır.

Karıncalanma Sonuçları

Dönüş hatlarındaki korozyonun genellikle çözünmüş oksijenin varlığından kaynaklandığı durumlarda, karıncalanma meydana gelir ve demir oksitler gibi çözünmez malzeme toplanarak dar noktalarda soruna neden olurlar. Temel olarak karbondioksitten kaynaklanan korozyon bir oyulma aksiyonu oluşturur; burada metal herhangi bir hafif asitli solüsyon durumunda söz konusu olanla aynı şekilde çözünür. Karbondioksit kontrol edici faktör olduğunda, korozif aksiyon hem karbonik asit konsantrasyonunun hem de belli bir noktayı aşan kondensatı miktarının bir fonksiyonudur.

Kondens ile çözünen karbondioksit miktarı, çözeltinin asitliliğini belirler. Ne kadar fazla karbondioksit varsa, asit reaksiyonu o kadar güçlü ve dolayısıyla korozyon hızı da o kadar fazla olur. Asit kondensatı demiri çözdüğüne, çözeltinin pH değeri normal de artık asit saldırısının mümkün olmayacağı bir noktaya kadar yükselir. Bu noktadan sonra, oksijen kontrol edici faktör haline gelerek genelde oyulmuş alanlar meydana gelir. Karbondioksit varlığı neticesinde oluşan en aktif korozyonun, sistemin kondensasyonun büyük kısmının bulunduğu noktasına bitişik yerlerde meydana geldiği saptanmıştır.

Korozyon örneği 4

Yukarıda belirtilenler temelinde, bir buharlı ısıtma sistemine hava girmesi, oksijenin varlığı nedeniyle korozif aksiyonu artıracaktır. Hiç kuşkusuz, karbondioksitten kaynaklanan asitli korozyon tipi üzerine pek bir etkiye sahip olmayacaktır veya hiç etki yaratmayacaktır.

Karbondioksitin varlığı nedeniyle dönüş sistemlerinde meydana gelin korozyonun kontrol edilmesine yönelik çeşitli yöntemler vardır ve buharın oksijenle kirlenmesi besleme suyunun havasının giderilmesi yoluyla veya kazan suyundaki oksijenin kimyasal olarak soğurulması yoluyla engellenebilir. Buhardaki karbondioksitin uzaklaştırılması güç bir iştir; tek başına karbondioksitin mevcut olduğu hallerde, uygun arıtma ve test kontrolü sağlanarak engelleyici önlemler alınmadığı takdirde kondensat hatlarında aktif korozyon meydana gelebilir.

GÖNDERİYİ PAYLAŞ:

SON HABERLERE GÖZ AT

Ayvaz Şubat 2024 Fiyat Listesi çıktı

Ayvaz 2024 Şubat Fiyat Listesi güncel fiyatlarla karşınızda.

Güncel fiyat listemiz online dergi formatında ve PDF olarak hizmet... Devamını oku

Ayvaz, “75 Yıldır Güçlü Bir Takımız” Mottosuyla Bayileriyle Kıbrıs’ta Bir Araya Geldi

Yüksek kaliteli ürünleri, sektöre ilkleri kazandırma felsefesi, uzman ekibi ve küresel vizyonuyla sektöründe ö... Devamını oku

Ayvaz ISK-SODEX 2023'te Yeni Ürün ve Çözümleriyle Karşınızda

Ayvaz, HVAC-R sektörünün Türkiye’deki en büyük ve prestijli fuarı olan ISK-SODEX 2023’te yerini alıyor. Yeni ürün, sistem ve ç&o... Devamını oku